Warsztaty ekologiczne
15.10.2018r. - 15.12.2018r.
Edukacja ekologiczna to nie tylko upowszechnianie wiedzy z zakresu ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju, ale również kampanie społeczne i inne działania pokazujące, jak chronić przyrodę.
Z badań Ministerstwa Środowiska wynika, że Polacy coraz bardziej zaczynają interesować się przyrodą. Żeby wiedzieć jak ją chronić, trzeba ją poznać i zrozumieć. Stąd potrzeba prowadzenia kampanii społecznych i szeroko rozumianej edukacji ekologicznej, podnoszącej świadomość ekologiczną społeczeństwa.
Wpisując się w ten nurt i rozumiejąc potrzebę edukacji ekologicznej w różnych grupach wiekowych, Stowarzyszenie: "Siemonia - Przeszłość Teraźniejszość Przyszłość" zaproponowało zorganizowanie warsztatów ekologicznych, skierowanych w szczególności do młodzieży szkolnej Gminy Bobrowniki, których hasłem przewodnim będzie "Fauna i flora wokół nas".
W ramach projektu dofinansowanego ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, w okresie od 15 października do 15 grudnia 2018r. zaplanowaliśmy przeprowadzenie przez ekspertów - pracowników i doktorantów Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego z wieloletnim doświadczeniem w edukacji ekologicznej, warsztatów stacjonarnych w Domu Kultury w Siemoni, oraz warsztatów terenowych ( w Rogoźniku i Siemoni), pokazujących przyrodę Gminy Bobrowniki, w szczególności zaś ciekawostki botaniczne.
Odbędzie się również degustacja „roślinnej” zdrowej żywności, przygotowanej głównie z dostępnych w tym czasie warzyw i owoców oraz dziko rosnących roślin jadalnych. Zakończymy i podsumujemy projekt 7 grudnia 2018r. warsztatami kulinarnymi z degustacją kuchni roślinnej oraz wykładem ilustrowanym filmem. Wiedzę uczniów dotyczącą przyrody sprawdzimy w konkursie wiedzy botanicznej, przeprowadzonym w formule teleturnieju " Jeden z Dziesięciu". Dodatkowo nagrodzimy laureatów wcześniej ogłoszonego konkursu fotograficznego "Jesień w przyrodzie".
Zdajemy sobie sprawę, że często botanika, jako nauka skomplikowana i trudna, nie jest w szkole dobrze odbierana przez uczniów. Myślimy jednak, że odkrywanie świata różnorodności biologicznej może już być fascynującą przygodą. W czasie organizowanych warsztatów chcemy zaspokoić ciekawość dzieci i młodzieży związaną z poznawaniem przyrody poprzez wspólne obserwacje , rozmowy i działania oraz rozbudzić ich wrażliwość i umiejętność szukania kreatywnych rozwiązań w przyrodzie. Mamy nadzieję, że warsztaty pozwolą nie tylko poznać nowe gatunki roślin, ich przystosowania do środowiska, miejsca ich życia, wzajemne relacje miedzy nimi, ich zastosowanie w codziennym życiu, ale również do rozwijania szacunku dla wszystkich istot żywych, tolerancji i akceptacji różnorodności a także zdrowego odżywiania.
Scenariusze warsztatów ekologicznych
Warsztaty terenowe:
"Cudze chwalicie, swego nie znacie. Przyroda wokół nas" - Zapoznanie uczniów podczas spaceru po okolicy z najbliższą przyrodą. Zwrócenie uwagi na interesujące elementy środowiska, które znają na co dzień, ale ich nie doceniają. Uczniowie poznają przyrodę swojego otoczenia poprzez pryzmat roślin rzadkich, leczniczych, użytkowych a także inwazyjnych.
"Rogoźnik - gra terenowa" - Zapoznanie z lokalną przyrodą. Ćwiczenia w orientacji w terenie Nabycie umiejętności posługiwania się kompasem i mapą. Udział w grze terenowej.
Fot. S-PTP
Warsztaty stacjonarne:
"Rośliny pokarmowe - zboża, pseudozboża i inne źródła dostarczające węglowodanów" - Przybliżenie uczniom jednej z najważniejszych grup roślin pokarmowych dostarczających człowiekowi węglowodanów. Analiza i umiejętność rozpoznawania zbóż. Wyjaśnienie problemu uczuleń na gluten.
Fot. S-PTP
"Mchy - zielone gąbki" - Przybliżenie wiedzy o różnorodności i roli mchów w środowisku. Prezentacja okazów mchów - każdy okaz można dokładnie obejrzeć pod binokularem.
Fot. S-PTP
"Rośliny energetyczne - szansa czy zagrożenie dla środowiska?" - W trakcie zajęć uczniowie zapoznają się z różnymi rodzajami biomasy wykorzystywanej w energetyce. Omawiane są zalety i wady wykorzystania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w stosunku do źródeł kopalnych. Czy energia zielona jest faktycznie - zielona?
Fot. S-PTP
"Życiodajne gleby, czyli dlaczego rośliny na jednych glebach rosną, a na innych nie? Czy rośliny mogą nam powiedzieć o podłożu na którym rosną? - Zajęcia mają na celu zapoznanie z prostymi metodami badania gleb w terenie. Uczniowie uczą się rozpoznawać różne gleby pobrane w terenie i wykonywać proste analizy ( odczyn, przewodność, wilgotność, temperatura, zawartość pierwiastków biogennych)
Fot. S-PTP
"Leśne historie - wspólne tworzenie opowieści" - Zainteresowanie uczniów życiem lasu, wzajemnymi relacjami między organizmami żyjącymi w lesie. W czasie pogadanki uczniowie dowiedzą się jakie znaczenie w życiu człowieka miał i ma przekaz ustny. Wspólnie zbudują historię związaną z przyrodą ( storytelling).
Fot. S-PTP
"Liściografia" - Rozpoznawanie podstawowych gatunków drzew i krzewów. Rozbudzenie zainteresowania przyrodą , szczególnie dendrologią. Poznanie budowy liści, unerwienia i kulturowego znaczenia drzew. Zapoznanie uczniów z planszami edukacyjnymi, kluczami do oznaczania drzew i krzewów. Wykład, pogadanka i prace plastyczne ( uczniowie ozdobią bawełnianą torbę z użyciem techniki liściografii )
Fot. S-PTP
"Zielone widmo, Natrętny mongoł - inwazje w świecie roślin" - Uczniowie zapoznają się z ważną problematyką inwazyjności biologicznej roślin obcego pochodzenia w aspekcie zagrożenia różnorodności biologicznej. Poznają najbardziej inwazyjne gatunki , ich pochodzenie, drogi migracji, przystosowaniami, które pozwalają osiągnąć im sukces oraz sposobami ich zwalczania.
Fot. S-PTP
"Trawa na zawiasach" - Uczestnicy odsłuchają prelekcji na temat komórek zawiasowych występujących w wybranych gatunkach traw. Poznają podstawowa instrukcję wykonania preparatów mikroskopowych oraz zapoznają się ze sposobem używania mikroskopu.
Fot. S-PTP
Zajęcia, które wyżej, w wielkim skrócie Państwu przedstawiliśmy, przygotowane i przeprowadzone zostały przez pracowników i doktorantów Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego. W tym miejscu składamy gorące podziękowania :
dr Agnieszce Błońskiej
mgr Robertowi Hanczarukowi
dr hab. Agnieszce Kompała-Bąbie
mgr Alicji Kloczkowskiej
dr Teresie Nowak
mgr Izabeli Skowronek-Schmidt
mgr Mariuszowi Wierzgoniowi
7 grudnia 2018r. o godz. 10.00 w Domu Kultury w Siemoni miało miejsce uroczyste zakończenie cyklu warsztatów ekologicznych
"Fauna i flora wokół nas".
Tego samego dnia, już od wczesnych godzin rannych odbywały się warsztaty kulinarne, w których uczestniczyły dziewczęta ze szkoły w Siemoni.
Pod okiem Pani Joanny Waler uczennice przygotowały do degustacji dla uczestników spotkania, potrawy zdrowej kuchni roślinnej, wykonane wyłącznie z warzyw i owoców oraz dziko rosnących roślin jadalnych.
Oprócz soków owocowo-warzywnych przygotowano: m.in. smoothie z burakiem i ananasem, pomarańczą i imbirem, smoothie ze szpinakiem, bananem, jabłkiem i bazylią a także guacamole z limonką i kolendrą, nutellę ze śliwek, daktyli i orzechów laskowych, pudding z tapioki z syropem klonowym, humus z ciecierzycy, frytki z batatów, batony owsiane, ciasto marchewkowe, chlebek z ziarnami sezamu, słonecznika, lnu itp. oraz smalec z....fasoli, który okazał się prawdziwym hitem warsztatów. Do degustacji przygotowano również : kawę z topinamburu, cukier z agawy, sok z brzozy, czy mleczka sojowe w różnych smakach.
Potrawy, mimo iż ogólnie niezbyt znane, cieszyły się, ku uciesze przygotowujących je uczniów, bardzo dużym zainteresowaniem i uznaniem degustujących.
Fot. J.Waler
Fot. J. Gadaczek
Około godziny 10-tej salę Domu Kultury w Siemoni wypełnili uczniowie szkół naszej gminy wraz z nauczycielami i opiekunami grup. Swoją obecnością zaszczycili nas także: Pani Małgorzata Bednarek - wójt Gminy Bobrowniki, radny Pan Wojciech Koc, Pani Ewelina Gajdzik - sołtys Siemoni, Pani Jolanta Holzheimer -dyrektor Szkoły Podstawowej w Siemoni oraz Pani Jadwiga Krajcer - kierownik Domu Kultury.
Fot. J. Gadaczek
Po przywitaniu wszystkich uczestników warsztatów oraz przybyłych gości nadeszła pora na wykład, ilustrowany filmem pt. „Mięsożercy wśród roślin”, przygotowany przez Panią dr Agnieszkę Błońską. Temat okazał się być bardzo interesujący, czego dowodem były liczne pytania skierowane do wykładowcy i które, oczywiście nie pozostały bez odpowiedzi.
Fot. J. Gadaczek
Po krótkiej przerwie, nadeszła pora na konkurs wiedzy przyrodniczej, zorganizowany w konwencji teleturnieju "Jeden z dziesięciu". Uczniowie, zgłoszeni do konkursu, mimo niewielkiej tremy, dobrze radzili sobie z przygotowanymi pytaniami. Mogli też liczyć na wsparcie koleżanek i kolegów, którzy gromkimi brawami nagradzali dobre odpowiedzi.
KONKURS PRZYRODNICZY - "JEDEN Z DZIESIĘCIU"
Fot. J. Gadaczek
Najlepsi otrzymali bardzo atrakcyjne nagrody książkowe, a pozostali uczestnicy konkursu gadżety elektroniczne. Nagrody ufundowało Stowarzyszenie S-PTP , przy wsparciu finansowym Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Fot. J. Gadaczek
Kulminacyjnym punktem spotkania było ogłoszenie wyników konkursu fotograficznego zorganizowanego w ramach warsztatów, a którego tematem była
"Jesień w przyrodzie".
Konkurs cieszył się ogromnym zainteresowaniem. Wzięło w nim udział 13-cioro uczniów ze szkół naszej Gminy oraz z jeden uczeń ze Szkoły Podstawowej w Mierzęcicach - w sumie do oceny jury zgłoszono 60 prac !
Jury miało "twardy orzech do zgryzienia" - wszystkie zdjęcia nie tylko ciekawie odzwierciedlały zaproponowany temat, ale także były świetne technicznie, co należy szczególnie podkreślić , biorąc pod uwagę wiek autorów zdjęć ( 11-15 lat).
Do pomocy w ocenie zdjęć poprosiliśmy fotografa - pana Roberta Hościło, wielokrotnie nagradzanego przez National Geographic oraz liczne serwisy i portale fotograficzne na całym świecie, który prowadzi w naszej gminie warsztaty fotograficzne. Po długiej dyskusji, oprócz miejsc od I do III, przyznaliśmy także trzy wyróżnienia. Ponadto nagrodziliśmy wszystkich pozostałych uczestników symbolicznymi upominkami w postaci gadżetów elektronicznych, co było możliwe dzięki pozyskanemu dofinansowaniu przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Nagrodzone zdjęcia przedstawione zostały zgromadzonej publiczności i nadal są eksponowane w Domu Kultury w Siemoni , gdzie cały czas można je podziwiać.
A oto lista laureatów:
I miejsce - Magdalena Gładysz ze Szkoły Podstawowej w Rogoźniku
II miejsce - Julia Germel ze Szkoły Podstawowej w Siemoni
III miejsce - Nina Wadowska ze Szkoły Podstawowej w Siemoni
Wyróżnienia: Hanna Wadowska ze Szkoły Podstawowej w Dobieszowicach
Aleksandra Gładysz ze Szkoły Podstawowej w Rogoźniku
oraz Szymon Koziorowski ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Mierzęcicach
Fot. J.Gadaczek
Zapraszamy do obejrzenia relacji z zakończenia warsztatów ekologicznych na kanale You tube - zobacz!