JUBILEUSZ 10-LECIA DZIAŁALNOŚCI
STOWARZYSZENIA NA RZECZ OCHRONY ZABYTKOWEGO KOŚCIOŁA W BOBROWNIKACH.
Fot.K.Bożek
W niedzielę, 11 września 2016r. o godz. 12.00 w zabytkowym kościółku p.w. św.Wawrzyńca odprawiona została uroczysta Msza święta dziękczynna z okazji 10-lecia działalności Stowarzyszenia na Rzecz Ochrony Zabytkowego Kościoła w Bobrownikach. Mszę celebrowali: ks. Stanisław Faber (były proboszcz bobrownickiej parafii, członek Zakonu Rycerzy Kolumba w Czeladzi), Ojciec franciszkanin - Tomasz Longin Czapla oraz ks.wikariusz Andrzej Milej. Oprawę wokalno-muzyczną zapewnili: organista Pan Feliks Sokoła i artyści Narodowej Symfonicznej Orkiestry Polskiego Radia w Katowicach – Państwo Ewa i Andrzej Bychowcowie z Bobrownik oraz Chór Męski z Dobieszowic pod dyrekcją Pana Michała Wolnego.
Bardzo licznie zgromadzeni wierni - członkowie i sympatycy Stowarzyszenia ze wzruszeniem wysłuchali słów O.Tomasza, wygłoszonych, jak drzewiej bywało z ambony, pamiętającej najdawniejsze czasy. Kiedyś chłopiec - ministrant z Bobrownik, dziś ksiądz zakonnik, bardzo lubiany i cieszący się ogromnym poważaniem parafian nagrodzony został ...gromkimi brawami. Pod koniec celebry odczytano listy gratulacyjne (zapoznaj się!) i składano gratulacje i podziękowania za wieloletnią, niestrudzoną pracę Stowarzyszenia na rzecz odrestaurowania tego pięknego kościółka i zachowania jego dziedzictwa dla przyszłych pokoleń. Szczególnie ciepłe słowa padały pod adresem Śp. Wirginii Jeleśniańskiej - założycielki Stowarzyszenia oraz Pani Zofii Gajdzik - niestrudzonej wolontariuszki, która ideę ochrony kościoła kontynuuje i konsekwentnie realizuje. Po uroczystej mszy świętej można było wpisać się do Pamiątkowej Księgi Gości i nabyć symboliczne cegiełki na restaurację kościółka.
Zwieńczeniem uroczystości było pamiątkowe zdjęcie przed zabytkowym kościołem, wykonane przez Panią Lidię Palacz.
Dla zainteresowanych - na stronie Bobrowniki TV krótka relacja filmowa i zdjęciowa.
Zabytkowy kościół św. Wawrzyńca w Bobrownikach
Stary kościół w Bobrownikach jest jedynym zabytkiem architektury drewnianej Ziemi Będzińskiej i najstarszym drewnianym zabytkiem sakralnym w Zagłębiu.
Wraz z murowanym ogrodzeniem i cmentarzem, na którym dokonywano pochówków do końca XIX wieku, został wpisany do Rejestru Zabytków Województwa Śląskiego.
Historia kościoła sięga początku XVI w. Świadczą o tym wyniki przeprowadzonych w 2009 r. badań dendrochronologicznych i w 2011 r. prac archeologicznych oraz treści siedemnastowiecznych protokołów wizytacyjnych parafii kamieńskiej, do której Bobrowniki od czasu przeniesieniu w 1227 r. z bytomskiej parafii św. Małgorzaty należały do 1820 r.
W 2. połowie XVI w., kiedy w dobie reformacji kościół w Kamieniu przejęli luteranie, świątynia mogła być kościołem parafialnym utworzonej prawdopodobnie parafii bobrownickiej.
Po przeprowadzonej na przełomie XVI/XVII w. rekatolizacji była kaplicą parafii kamieńskiej, jak przed reformacją.
Zachowana do lat 30. XX w. belka stropowa z wyciętą datą »1669« i zachowane w ścianach starszej części kościoła bierwiona ścięte około 1520 r., pozwalają przypuszczać, że w 1669 r. dokonano zaleconej budowy nowego dachu, od stropu tzn. od podstaw.
W latach 1820-1855 r. był kaplicą filialną, a w latach 1856-1904 kościołem filialnym parafii siemońskiej, do której Bobrowniki wówczas należały.
W 1858 r. w związku z podwyższaniem kościoła dokonano jego przebudowy i gruntownego remontu. Oszalowanie wnętrza wraz z barokowymi malowidłami zostało zachowane.
W latach 1888 - 1889 kościół został rozbudowany, dobudowano drugą nawę, wyższą i szerszą od pierwszej, oraz dwie wieże osadzone na jej zachodnich narożach. Od 1904 r. rozbudowana świątynia jest kościołem parafialnymerygowanej wówczas Parafii p.w. św. Wawrzyńca w Bobrownikach. Dawna część traktowana jest jako prezbiterium.
Od strony północnej przylega do niej zakrystia z dobudowaną od wschodu małą kruchtą. Stropy i ściany kościoła pokrywa polichromia. Obrazy o treściach religijnych i patriotycznych, na stropie nawy i na tzw. tęczy, zostały namalowane w latach 1923-1924 przez Otto Kowalewskiego; bogate ornamenty wokół nich i na stropie prezbiterium oraz skromne na ścianach, na przełomie lat 1952/1953 przez Kazimierza Idczaka.
Pod skromną polichromią ścian prezbiterium zachowane zostały pierwsze malowidła, prawdopodobnie z XVII w.
Obrazy namalowane przez Otto Kowalewskiego na stropie prezbiterium i na jego wschodniej ścianie niestety nie zachowały się, zostały zniszczeniu w czasie wyzwalania Bobrownik w w styczniu 1945 r.
Wartość historyczną i artystyczną zabytkowego kościoła podnosi jego wyposażenie, w szczególności wpisany do Rejestru Zabytków Ruchomych Województwa Śląskiego barokowy ołtarz główny z siedemnastowiecznym obrazem św. Wawrzyńca.
Ołtarz ten, wraz z nastawą wykonaną przez bytomskiego snycerza Wojciecha Śliwińskiego, został sprowadzony z Bytomia w 1880 r., po rozebraniu tamtejszego drewnianego kościoła św. Małgorzaty.
Po obu stronach nastawy stoją dwie rzeźby dominikanów- Święty Jacek i Błogosławiony Czesław - wykonane prawdopodobnie w pracowni Jana Solskiego. Do czasu pożaru bytomskiego kościoła św. Jacka w 1868 r. należały do jednego z jego bocznych ołtarzy; do Bobrownik trafiły w 1875 r.W 1976 r. zostały wyzłocone i wysrebrzone.
Do zabytków zaliczone są także: ołtarze boczne - św. Barbary i św. Stanisława Kostki (dawniej św. Anny) - z XVIII w.; rzeźba Chrystus Pan w cierniowej koronie z XVII w.; ambona z XVIII w., obrazy - Matka Boska Różańcowa z 15 tajemnicami, Święty Józef z Dzieciątkiem Jezus, Ecce Homo - z przełomu XVII/XVIII w., Święta Magdalenaz XIX w.; organy Paula Berschdorfa z Nysy zbudowane w latach 80. XIX w.; ława z oparciem i skrzynia na ornaty z 2. połowy XIX w stare mszały oraz monstrancja i naczynia liturgiczne z 2. połowy XIX w.
Opracowanie Haliny Gajdzik
»2011«